بهار امسال از سالهای پیش بهارتر بود و با داشتن میانگین بارش بالاتر، زودتر تابستان را به خانههای ما راه نداد. هوای بهاری با بادهای غربی و بارشهای رگباری همراه بود و ظهرهای گرم و بعدازظهرهای نیمه خنک کسی را برای گرمای تابستان آماده نکرد. باور اینکه باید گرمای نزدیک 40 درجهای ظهر تابستان را تجربه کرد سخت است و کسانی را که میتوانند به مسافرت در روزهای ابتدای تیر ماه بروند را به ییلاقهای شمال و شمال غرب ایران میکشاند تا با خنکی سرزمینهای سردسیر کمی از گرمای تابستانه فرار کنند.
ییلاق به مناطق سردسیری گفته میشود که عشایر در کوچ سالانه خود به عنوان اقامتگاه بهاره و تابستانه انتخاب میکنند. در زبان ترکی یی به معنی تابستان است و لاق یکی از پسوندهای مکانی است و به محدوده زیست و قلمرو جغرافیایی که عشایر، تمام یا قسمتیاز فصول بهار و تابستان را در آن میگذرانند، گفته میشود. کسانی که میخواهند خنکی تابستان را تجربه کنند، به ییلاقهای زیبای ایران سفر میکنند.
مقایسه دمای روزانه مناطق مختلف ایران در هر روزی از سال میتواند محل مناسب سفر را به ما نشان بدهد و وقتی گرمای تیر ماه بر شرق، جنوب و مرکز ایران حاکم است، مناطق شمالی و شمال غرب هوای نه تنها معتدل بلکه خنکی دارد. برای کسانی که سرما را ترجیح میدهند و آماده سفر هستند چند پیشنهاد مناسب داریم؛
زودلسر
اسم این ییلاق از روستای کوچکی به نام روستای زودل که در مسیر ییلاق قرار دارد، گرفته شده است و پسوند سر نیز به این دلیل که ییلاق بالاتر از روستای زودل قرار دارد به اسم روستا اضافه شده است. ییلاق زودلسر به اهالی روستای خانوانه اختصاص دارد که در کیلومتر 10 جاده فومن به ماسوله واقع شده است و اهالی روستا بیشتر برای تفریح به این ییلاق سفر میکنند. قدیمیترین خانه ییلاق در حدود 60 سال قدمت دارد که متعلق به شخصی به نام حبیب رمضانی خانوانه است. این ییلاق در مسیر قله معروف تراشوم قرار دارد و هر جمعه میزبان تعداد زیادی کوهنورد حرفه ای و آماتور است.
آنا بلاغی
از ییلاقهای بکر و زیبای خطبهسرا از توابع تالش است و نام یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان چاراویماق واقع شده است.این ییلاق چشمههای پرآبی دارد که آب آنها بسیار سرد و گوارا میباشد. ییلاق آنا بلاغی در 35 کیلومتری غرب دهستان خطبهسرا قرار دارد.
در این ییلاق چشمه معروف خطبهسرا به نام آنابلاغی وجود دارد که آبشار سورو از آن سرچشمه میگیرد. این آبشار پس از ییلاق آنابلاغی، در فاصله حدود دو ساعت پیادهروی، قرار داد. ارتفاع آن نیز حدود 50-60 متر است.
سوباتان
ییلاقی در غرب لیسار در شهرستان تالش است که در فاصله 36 کیلومتری شمال غرب شهر تالش و 17 کیلومتری جنوب دریاچه نئور اردبیل قرار دارد. این ییلاق در مقابل بلندترین کوه رشته کوه تالش به نام ریشکاجی یا ریشگاسر واقع شده است. این منطقه دارای جمعیت کمی است که در اواخر تیر ماه از روستاهایی چون قلعهبین به این منطقه میآیند و در اواخر شهریور ماه به خانههای خود برمیگردند. نام سوباتان از ریشه تالشی سووتن به معنای محل رویش گلپر گرفته شده است اما تالشی زبانان هنوز هم از تلفظ سووتن استفاده میکنند. این منطقه چشمهها و آب و هوای خنکی دارد و زمینهای آن سرسبز و پوشیده از چمن است.
مناطق دیدنی آن شامل چشمه باتمان بلاق، منطقه باستانی گنجخانه، سرچشمه اصلی قنات سلسال، زمین اسبدوانی و آبشار ورزن میشود. قلعه سلسال که در پایین سوباتان واقع شده، یکی از آثار تاریخی شناخته شده در این محل است. قلعهخشک هم که بسیار سرسبز است، در جهتی مخالف قلعه سلسال قرار دارد که به آن اقامتگاه بزرگان نیز میگویند.
این ییلاق پرجمعیتترین ییلاق دربخش کرگانرود است که تا شهر هشتپر حدود 36 کیلومتر فاصله دارد. معدن مس و آثار تاریخی کاروانسرای شاه عباسی و قبرهای ماقبل تاریخ در محلی بنام کندی یا کهنهده ییلاق نیز وجود دارد.
دیلمان
چشمه سارهای فراوان، زمینهای حاصلخیز، منابع طبیعی سرشار، کوههایی پر برف و جنگلی انبوه از ویژگیهای دیلمان است. دیلمان فعلی با حدود هزار کیلومتر مربع وسعت متشکل از دو ناحیه پیر کوه و دیلمان با 72 آبادی در دامنه رشته کوه البرز و در شمال و شمال شرقی قله درفک واقع شده است . دیلمان در شمال و غرب پوشیده از جنگل است و در تقسیمات جغرافیایی کشور به شهرستان سیاهکل تعلق دارد . جاده دیلمان به طول حدود 40 کیلومتر دیلمان را از داخل جنگلی زیبا و کوههای سرسبز به سیاهکل مرتبط میسازد.
بر اساس نوشتههای تاریخی از جمله شاهنامه فردوسی، اولین غارنشینی انسان، کشف آتش و اختراع سلاح فلزی در پای کوه البرز و در دیلمان بوده است. دیلم نام تیرهای ایرانی ساکن دیلمان و دیلمستان است که قدمت آن به دو هزار سال قبل از میلاد مسیح میرسد. هر یک از آثار کشف شده در دیلمان شامل مصنوعات مسی، مفرغی و سفالی سندی بر این ادعاست.
لاویج
یکی از دهستانهای شهر چمستان نور در استان مازندران است که در ارتفاع ۷۳۹متری از سطح دریا قراردارد. از جلوههای طبیعی این منطقه، جنگلهای انبوه و متراکم آن سرشار از درختان راش است و در کنار این جنگلها ، چشمهها و آبشار آن نیز دیدنی است.
آبشار لاویج یکی از آبشارهای زیبای مازندران است که در مسیر جاده چمستان به لاویج و بعد از پارک کشپل شهرستان نورواقع شدهاست. این آبشار دارای امکانات تفریحی و سیاحتی است و آب خنک و گوارایی دارد.
رودخانه لاویج به طول 38 کیلومتر از دامنههای شمالی کوه گرک سرچشمه میگیرد و به نام رودخانه کیاکلا رو به شمال و در میان جنگل سرازیر میشود. این رودخانه در تنگه لاویج به دو شاخه غربی و شرقی به نام لاویجرود و رستمرود تقسیم شده و لاویجرود نیز پس از گذر از روستاهای نانواکلا و سیاهکلا و رستمرود به دریا میریزد. از دیگر نواحی دیدنی لاویج میتوان به سوردار، جنگل اسیونگ، ییلاق زیبای ایزوا و منطقه ییلاقی میرخمند اشاره کرد.
اما لاویج به دلیل داشتن چشمه آب گرم و معدنی شهرت دارد. آب گرم لاویج به دلیل خواص بالای درمانی برای دردهای استخوان و مفاصل و بیماریهای پوستی همواره گردشگران فراوانی را در تمام فصول سال جذب میکند. امکاناتی مناسب نیز در آن منطقه برای اقامت و استفاده از آب معدنی ساخته شده است. با توجه به اینکه جاده چمستان به لاویج از کشپل میگذرد و از میان جنگل عبور میکند، گردشگران از فضای دلپذیری لذت میبرند.
در مرکز روستای لاویج قطعه سنگ بزرگی وجود دارد که بر اثر عوامل و فرسایش طبیعی به شکل فیل نشسته بر زمین خودنمایی میکند. این مجسمه طبیعی حدود ده دقیقه بعد از گذر از آب گرم لاویج قرار دارد.
بر اساس بقایای به جای مانده تاریخی میتوان گفت که لاویج مکان امنی برای سادات و علویزادگانی بوده است. خرابههای مقبرههای چهار امامزاده دلیلی بر این ادعاست و قدمت تاریخ غیرمکتوب لاویج به دوران ساسانیان و حتی قبل از آن میرسد. بقایای خرابهها، گورها و اشیاء و آثار مکشوف، حکایت از تاریخی با قدمتی طولانی دارد و تصویری کم رنگ از دوران حیات تاریخی و زیست مردمان در این منطقه به دست میدهد.
یکی از نشانههای تاریخ این روستا برگزاری جشنهایی در طول سال است که سفر را برای گردشگران جذابتر میکند. چهارشنبه سوری یا به زبان مازندرانی پدرام سروش، جشن تیرماه سیزده شو در اواسط آبان ماه و مراسم 26 عید ماه از جشنهای معروف این روستاست. برای تیر ماه امسال میتوانید در آیین سنتی26 عید ماه تبری یعتی 26 تیرماه شرکت کنید. روستاییان باور دارند که در این روز، فریدون پادشاه پیشدادی، ضحاک ستمگر را در دماوند به زنجیر کشیده است.
جواهردشت و جواهر ده
در ارتفاعات شرق گیلان، منطقه شمالی کوه سماموس قرار دارد و ییلاقِ نواحی چابکسر، قاسم آباد واجارگاه، کلاچای و رحیمآباد به شمار میرود. این ییلاق، از زیباترین نقاط جغرافیایی ایران محسوب میشود که متاسفانه، با مهاجرت گسترده و ساخت و ساز ساکنین شهرهای کلاچای و چابکسر و رحیمآباد، در سالهای اخیر بافت سنتی آن تغییر کردهاست. اما جواهر دشت و جواهر ده دو روستای زییای دو استان گیلان و مازندران هستند که کمتر تغییر کردهاند و بافت روستایی آن هنوز وجود دارد. جؤرده (جواهرده) از توابع رامسر و جؤردشت (جواهردشت) از توابع دهستان سیاهکلرود شهرستان رودسر هستند.
بیشتر گردشگران پیادهروی بین روستای جواهر دشت به جواهرده به مسافت 15 کیلومتر را از دست نمیدهند. این پیادهروی از دامنه قله سماموس شروع میشود و از درهها و ارتفاعات زیبای منطقه عبور میکند . در طول این پیادهروی دیدنیهای بسیاری را خواهید دید. پس از دو کیلومتر به یک چشمه آب خنک میرسید. از این آب همراه خود داشته باشید زیرا تا نزدیکیهای جواهر ده آب آشامیدنی نیست. در طول این مسیر، دامنهها و علفزارها ی مملو از گلهای وحشی و گیاهان دارویی میبینید. گلههای اسب، گاو و گوسفند در این علفزارها چرا میکنند. اگر هوا ابری باشد در ارتفاعات مشرف به جواهر ده، هالهای از ابر را بر روی این روستا میبینید.
سنگان
نام روستایی ییلاقی است که در دامنه کوه آتشفشانی تفتان قرار دارد. به دلیل قدمت تاریخی این منطقه در میان پوشش گیاهی متنوع آن، انواع سنگوارهها و فسیلها را میتوانید پیدا کنید. درههای سرسبز، آب گرم معدنی، چشمههای آب شیرین وشور، آثار وبقایای سنگهای فلزات مختلف و برکههای طبیعی مجموعهای از مناظر وجاذبههای طبیعی است اما سنگان به دلیل جنگل زیبا و درخت سرو کهنسال آن شهرت دارد. درخت کهنسال سرو سنگان به میر عمر معروف است و در میراث فرهنگی شناسنامه دارد. این درخت بیش از۲۵۰۰سال عمر کرده است و چند سالی است که دیوارهایی اطراف آن احداث شده است.
آب معدنی سنگان معروف به آب گرم، هر سال تعداد زیادی بازدید کننده را به این روستا میکشاند. قبرستان این روستا نیز به قبرستان انگلیسیها شهرت دارد و یکی از دیدنیهای آن است. به علاوه در شمال غرب روستای سنگان آبشاری در ارتفاع 2575 متری از سطح دریا وجود دارد. برای دیدن آبشار سنگان، باید اهل کوهنوردی و درهنوردی باشید. این آبشار در یک منطقه سنگی قرار گرفته است و نام آبشار و روستا نیز به دلیل وجود درههای سنگی این منطقه سنگان شده است.
منبع: مجله بهداشت زنان
